2023 to rok dużych zmian w sektorze IT. Wiele firm przeszło resturkturyzację, a niektóre z nich zmuszone były zmniejszyć swoją kadrę. Koniec pandemii Covid-19 i odwołanie lockdownów spowodowały zmniejszenie popytu na usługi IT, który spadł do poziomów z roku 2019. Zdaniem specjalistów nie wracamy do tego co było, ale towarzyszy nam niewątpliwie duże tempo zmian i globalna niepewność.
Jak pokazują dane z rynku rekrutacyjnego na koniec 2023, prawie 80% pracowników nie czuje się bezpiecznie finansowo i zawodowo, a około 1/3 deklaruje chęć znalezienia nowej pracy. Raport rekrutacyjny 2023 pokazuje, że 63% szukających pracy za najważniejszy czynnik przy podejmowaniu decyzji uważa możliwość wyboru pracy zdalnej, hybrydowej lub stacjonarnej, ale jednocześnie 48% poszukujących preferowałoby pracę stacjonarną na pełny etat. 2 z 5 pracowników odczuwa brak niezbędnej równowagi między pracą zawodową a życiem prywatnym. Statystycznie w 2023 kandydat uczestniczył w 2-3 rozmowach o pracę przed podpisaniem umowy. 58% osób wskazywało na trudności z aplikowaniem na otwarte stanowiska w przedsiębiorstwach i organizacjach, w których aktualnie pracują. Obsadzenie wakatu w branży IT trwało statystycznie 41 dni.
Rok 2023 – raporty o ofertach pracy, pracodawcach, informacjach płacowych
2023 przedstawiany jest jako rok trudności dla branży technologicznej. Inflacja, spowolnienie, niestabilność rynku, redukcja etatów w amerykańskich GigTechach oraz spadek dostępnych ofert pracy powodują, że wiele osób analizuje uważnie sytuację i zastanawia się, w jakim kierunku zmierza sektor IT i w jakie umiejętności w związku z tym warto inwestować i jak poszukiwać nowej pracy.
Warto od razu zauważyć, że mimo wahań na światowym i polskim rynku pracy, płace w IT rosną. Prognozuje się, że w 2024 inwestycje w IT urosną globalnie o 8.6%. 62% firm nadal rozbudowuje swoje zespoły. Międzynarodowe korporacje chętnie sięgają po tańszych pracowników z Europy Wschodniej i Środkowej. W 2023 zarobki w IT wzrosły o 13,1%, a pensje to kluczowy czynnik satysfakcji zawodowej dla wielu specjalistów.
Badania dotyczące niedoboru talentów wskazują, że w Polsce 75%, a globalnie aż 78% organizacji mówi o braku wykwalifikowanych specjalistów z sektora IT i technologii. Około połowa ankietowanych uczestników rynku pracy była w 2023 zadowolonych ze swojego wynagrodzenia, a blisko 70% firm IT planowało i planuje podwyżki. Koszty zatrudnienia są istotne dla każdej firmy. Mimo kryzysu branża nadal odczuwa brak kandydatów różnych specjalizacji, a wg prognoz specjalistów z działów HR i rekruterów z niedoborem będzie się borykać przynajmniej do 2026 r.
Możliwość pracy zdalnej w branży technologicznej to nadal istotny element w roku 2023. Mimo zakończenia pandemii nie przewiduje się w najbliższych latach odejścia od pracy zdalnej. Firmy oferują elastycze formy pracy. Raport rekrutacyjny 2023 pokazuje, że bardzo popularny jest model mieszany: 2-3 dni home office, a reszta czasu pracy w miejscu zatrudnienia.
Analizując aktualną sytuację na rynku pracy w Polsce i na świecie, nie sposób pominąć aspektu udziału sztucznej inteligencji. Jej zastosowanie przyczynia się do wzrostu efektywności pracy, ale – nie zapominajmy – nadal istnieje potrzeba ludzkiego wkładu. Twórcze myślenie, empatia i zdolności interpersonalne są poza zasięgiem AI.
Spadek zatrudnienia w IT czyli największe layoffy w 2023
W 2023 zlikwidowano ponad 240 tyś. miejsc pracy w IT, o 50% wiecej niż w roku ubiegłym. W samych tylko Stanach Zjednoczonych na dzień 1.12.2023 zwolniono ponad 186 tyś. osób. Co dziwne, zwolnienia dotyczyły gigantów technologicznych, którzy od lat przodują w branży i nie sygnalizowali żadnego kryzysu. Google, Amazon, Microsoft, Yahoo, Meta czy Zoom rozpoczęli rok 2023 od masowych redukcji zatrudnienia. Zwolnienia spowolniły latem i jesienią, ale pod koniec roku znów przybrały na sile. Oto kilka danych dotyczących przodujących w branży firm:
- Google – 12 tyś. zwolnionych (6% pracowników)
- Meta – 11 tyś. zwolnionych (13% pracowników)
- Amazon – 10 tyś. zwolnionych (3% pracowników)
- Microsoft – 10 tyś. zwolnionych (5% pracowników)
Wśród innych firm wymienić warto Ericsson – 8,5tyś. zwolnionych (8% pracowników), Booking.com – 4,375 tyś. zwolnionych (25% pracowników) oraz Twitter – 3,7 tyś. zwolnionych (aż 50% pracowników).
Pracownicy i kandydaci wobec sytuacji na rynku pracy IT
Raport rekrutacyjny 2023 mówi, że wiele firm z sektora technologii narzeka na inflację i kryzys gospodarczy. Muszą borykać się z cięciami w budżetach i ograniczeniem poszukiwania pracowników. Jak wiadomo, w trakcie pandemii popyt na usługi IT było ogromny i stale rósł. Zwolnienia u gigantów technologicznych (wg portalu layoffs.fyi, w pierwszym kwartale największe przedsiębiorstwa technologiczne zwolniły prawie 160 tys. pracowników) sprawiły, że pracownicy branży IT, którzy do tej pory postrzegali ją jako bezpieczną, przestali czuć się stabilnie w swoim miejscu pracy. 2023 r. to nie tylko rok zwolnień, ale też rok zamrażania projektów, w tym projektów rekrutacyjnych. To także rok ogromnej konkurencji na rynku IT, rok wyścigu technologicznego z wykorzystaniem AI, a wszystko to przy jednocześnie mocno okrojonym budżecie.
Co na to pracownicy? Otóż do tej pory specjaliści z IT uważali, że są nie do ruszenia. Teraz również oni czują się niepewnie. Firmy bardzo ostrożnie podchodzą do nowych projektów, a to z kolei przekłada się na ostrożną, mocno ograniczoną rekrutację. Poszukujący pracy na rynku IT mają w związku z tym wrażenie, że znalezienie pracy wcale nie jest takie łatwe, jak im się wydawało.
W związku z rozwojem AI potrzebni są bardziej niż kiedykolwiek eksperci IT ds. automatyzacji i sztucznej inteligencji. Największy problem na rynku pracy 2023 mają juniorzy. Analiza ofert pracy i liczba ogłoszeń dla nich jest najmniejsza. Firmy wolą zatrudniać mid i seniorów, czyli doświadczonych ekspertów i to właśnie oni mogą liczyć na wzrost płac.
Trendy rekrutacyjne na rynku IT zmieniają się w porównaniu z poprzednimi latami. Wcześniej firmy technologiczne szkoliły swoich pracowników miesiącami. Gotowe były zainwestować w kompletnego laika i zrobić z niego specjalistę ds. nowych technologii. Wdrażano go do pracy, wysyłano na kolejne szkolenia. Najnowsze raporty pokazują, że obecnie wolą wybierać spośród wykwalifikowanych kandydatów, nie muszą już tracić czasu i pieniędzy. Bardziej opłaca się przyjąć jednego doświadczonego seniora niż kilku juniorów.
Na polskim rynku IT brakuje obecnie aż 150 tyś. pracowników. Co prawda gospodarka nie jest gotowa na zatrudnienie aż tylu osób. Liczby potwierdzaja jednak, że branża nie tyle jest w dołku, co po prostu przechodzi przez etap istotnych zmian i w związku z tym firmy ostrożniej podchodzą do procesu rekrutacji.
Największe wyzwania pracowników i kandydatów w branży IT w 2023
Ciekawy raport rekrutacyjny 2023 wskazuje, że wśród największych wyzwań menedżerowie IT w Polsce wymieniali reagowanie i dopasowanie się do zmieniających się priorytetów i celów biznesowych organizacji. Kluczowa jest obecnie elastyczność i umiejętność szybkiego reagowania na zmiany. Na kolejnych pozycjach znalazły się utrzymanie motywacji w zespole i realizacja celów strategicznych. W porównaniu z rokiem 2022 na dalszy plan zeszła budowa efektywnego zdalnego/hybrydowego środowiska pracy.
Niezwykle istotne jest wyróżnienie się na tle konkurencji i trafienie w gusta użytkowników. Jakie kierunki są przyszłościowe w IT? W którym kierunku warto się szkolić? Warto wymienić UX Designer, analityk Big Data, specjalista do spraw cyberbezpieczeństwa, inżynier sztucznej inteligencji, ethical hacker. Wybranie jednej z wymienionych profesji może przynieść satysfakcję i atrakcyjne wynagrodzenie. Kandydaci powinni jednak pamietać, że poza twardymi kompetencjami liczą się także umiejętności miękkie. Najtrudniej, zdaniem ankietowanych pracodawców, pozyskać pracowników odpornych na stres, rzetelnych, zdyscyplinowanych, a także potrafiących myśleć analitycznie, krytycznie, działać zespołowo. Trudno też znaleźć u kandydatów cechy przywódcze. Nawet najlepszy specjalista IT, doświadczony, posiadający szeroką wiedzę i zdolności techniczne, nie osiągnie wiele, jeśli nie będzie umiał pracować zespołowo i nie będzie otwarty na nowe rozwiązania.
Rekrutacja w IT – poznaj perspektywy na rok 2024
Jeżeli chodzi o rok 2024, mamy nadal z jednej strony niepewność, brak stabilizacji i ostrożność firm, a z drugiej – ogromny rozwój technologii, postęp i innowacje. Prawdopodobnie wyhamowanie nie potrwa długo. Potrzeba automatyzacji, wdrażania zaawansowanych technologii, szybkiego przetwarzania danych i cyfryzacji wymaga wielu rąk i głów do pracy. Szczegółowe informacje na ten temat znaleźć można w prognozach analityków Gartenera. Wg nich w roku 2024 globalne wydatki na IT mają wynieść 5,1 bln dolarów, czyli o 8% więcej niż w 2023. Mimo to liderzy IT jako największe wyzwanie w nowym roku wskazują zarządzanie okrojonym budżetem, wielu z nich planuje kolejne cięcia, a niektórzy pytani o opinie i plany po prostu na chwilę obecną wstrzymują się z decyzjami, również odnośnie procesów rekrutacyjnych.
Warto zauważyć, że mimo ogromnych potrzeb w dziedzinie rozwoju technologii, coraz więcej mamy specjalistów od IT. W rankingach specjalistów IT czołowe miejsca zajmuje wielu Polaków. Mnóstwo młodych ludzi zdecydowało się związać swoją przyszłość z informatyką i technologią, w tym kierunku też się wyszkoliło i nadal szkoli. Istotą sprawy jest jednak to, czy dla każdego z nich znajdzie się satysfakcjonująca praca w IT w roku 2024 i kolejnych latach.
