Ostatnie lata przyniosły wszystkim nowe wyzwania. W każdej dziedzinie życia mierzymy się ze skutkami trwającej od ponad 2 lat pandemii koronawirusa, wysoką inflacją, skutkami wojny w Ukrainie, podwyżkami stóp procentowych. Czynniki te mają również wpływ na polski rynek pracy.
Aktualne trendy w obszarze zatrudnienia w polskiej gospodarce są systematycznie zbierane i monitorowane, porównywane do wyników z przed pandemii, oraz w zestawieniach rok do roku. Dzięki takim danym obserwować można zmiany w ilości ofert pracy pojawiających się w Polsce w poszczególnych miastach. Dane te są przydatne w procesie rekrutacji IT, gdyż oferta pracy nie zmienia się od razu w nowo zatrudnionego pracownika.
Rekrutacja IT a liczba ofert pracy na rynku w sezonie letnim 2022
Wszelkie zestawienia pokazują, że liczba ofert pracy maleje od około trzech miesięcy. W porównaniu z lipcem 2021 r., w lipcu 2022 r. na 50 największych polskich portalach rekrutacyjnych pojawiło się 19,4 tyś. ofert pracy, czyli o 6,3 proc. mniej.
Początkowo wydawało się, że pandemia nie zaszkodziła polskiemu rynkowi pracy. Wiosną 2020 r. nastąpiło ostre załamanie liczby ofert. Po tym chwilowym spadku liczba ta systematycznie rosła. Zniesiono większość istotnych ograniczeń związanych z walką z koronawirusem. Pracodawcy zapomnieli o kryzysie. Walka o pracownika i rekrutacja IT sprawiły, że na rynku pracy było więcej nowych ofert pracy niż przed pandemią. Dobra passa nie mogła jednak trwać wiecznie.
Kolejnym przełomowym momentem był wybuch wojny w Ukrainie i rozpoczęcie procesu spowolnienia gospodarczego w Polsce. Niestety, te dwa wydarzenia odbijają się również mocno na rynku pracy.
W lipcu 2021 r. na 50 największych portalach rekrutacyjnych w Polsce pojawiło się 307,4 tyś. ofert pracy. W lipcu 2022 r. – 288 tyś. Spadek jest na szczęście póki co niewielki, wynosi 6%. Wynika on po części z efektu wysokiej bazy, czyli rekordowo wysokiej liczby ofert pracy w maju, czerwcu i lipcu 2021 r. Z tego względu ciężko obecnie prognozować czy mamy już do czynienia z długotrwałym trendem hamowania rynku pracy w Polsce. Dla porównania, w kolejnych latach mamy coraz mniej ofert pracy: lipiec 2022 r. – o 19,4 tyś. mniej niż w 2021 r. i o 15,8 tyś. mniej niż w 2019 r.
Rekrutacja IT a trendy na rynku pracy w różnych miastach w Polsce
Niezmiennie na rynku pracy wśród ofert króluje Warszawa. Na końcu zestawienia zaś, co ciekawe, plasuje się stolica Wielkopolski – Poznań. Badania uwzględniające 10 polskich miast pokazują, jak radzą sobie one na rynku pracy. Pokazują też ile pojawia się ofert pracy, jak prezentuje się rekrutacja IT, czy ilość ofert rośnie czy maleje. W lipcu 2022 r. w Warszawie opublikowano 41,9 tyś. ofert pracy. Oznacza to 15 proc. wzrostu w porównaniu z lipcem 2021 r. (36,4 tyś. ofert). W Poznaniu dane te kształtują się następująco – 3,6 tyś. ofert w lipcu 2022 i 3,1 tyś. ofert w lipcu 2021. Największą dynamiką zwraca na siebie uwagę Gdańsk. W porównaniu z lipcem 2021 r. pracodawcy w lipcu 2022 r. opublikowali tu aż o 74 % ofert więcej (9 tyś. wobec 5,2 tyś.).
Obserwujemy rosnący trend ilości ofert pracy w przeliczeniu na 1000 mieszkańców w największych polskich miastach. Najwięcej ogłoszeń opublikowano w Krakowie – 26,5 na każdy 1000 mieszkańców. Drugie miejsce w zestawieniu zajmuje Warszawa – 23,4 na 1000 mieszkańców. Zestawienie ponownie zamyka Poznań z wynikiem 6,9 na 1000 mieszkańców.
Analiza ilości ofert na różne stanowiska
Rośnie zapotrzebowanie na pracowników z branży finansowej, IT, HR i w zawodach prawniczych. Spadki zanotowano wśród ofert dla medyków i pracowników fizycznych.
Ogółem w lipcu 2022 r. pojawiło się o 57% więcej ofert dla księgowych i analityków finansowych. W lipcu 2021 było ich 2600, w lipcu 2022 – 4094.
Drugie miejsce pod względem ilości ofert zajmuje branża IT . Mamy tu wzrost o 47% – 2014 ofert w lipcu 2021 na 2968 w lipcu 2022. Potrzebni są programiści, specjaliści ds. cyber-bezpieczeństwa, administratorzy IT oraz dyrektorzy IT.
Trzecie miejsce należy do HR – wzrost o 36% z 1474 ofert w lipcu 2021 na 2005 w lipcu 2022. Najwięcej ogłoszeń dotyczy specjalistów ds. HR – aż 71%.
Warto zerknąć również na koniec zestawienia. W branży zdrowie mamy o 8% ofert pracy mniej (z 1914 w 2021 na 1753 w 2022) i pracy fizycznej – z 30094 w 2021 na 24206 w 2022 (20% mniej).
Co oferują, a czego oczekują pracodawcy w procesie rekrutacji IT?
Benefity czy też zachęty – tym kuszą pracodawcy potencjalnych pracowników. W lipcu 2022 jedno ogłoszenie zawierało średnio 6,6 zachęty. Oznacza to, że mimo wspomnianych spadków, oferty nadal utrzymują się na wysokim poziomie. Pracodawcy oferują darmową opiekę medyczną, karty sportowe, elastyczny czas pracy. Jedynie w momencie wybuchu pandemii liczba zachęt spadła do 4,8. Obecnie utrzymuje się na stałym od ponad roku poziomie 6,4 – 6,6 – 6.7.
Oprócz wymienionych wyżej przykładowych benefitów, wielu pracodawców oferuje możliwość szkolenia. Aż 81 % ogłoszeniodawców kusiło szkoleniami przyszłych pracowników w lipcu 2022 r.
Drugie miejsce w rankingu benefitów zajmuje pakiet medyczny. Kusi nim aż 66 % pracodawców. Dalej w rankingu plasują się pakiet sportowy – 59 %, wysokie wynagrodzenie – 50 %, elastyczny czas pracy 43 %, lekcje językowe 28 %. Ranking zamykają darmowe owoce 22 %, chill zone 14 %, praca w domu 13 % i samochód służbowy 6 %.
Pracodawcy mają oczywiście także swoje oczekiwania. Według statystyk w lipcu 2022 r. stawiali oni 5,3 % wymagań przyszłym pracownikom. Najczęściej wymagane jest doświadczenie (83 %), wykształcenie (46 %), znajomość języka (45 %) i dyspozycyjność (39 %).
Rekrutacja IT w Polsce a wakaty dla uchodźców z Ukrainy
Malejąca liczba ofert pracy w Polsce wiąże się również z wejściem na rynek pracy uchodźców z Ukrainy. Zgodnie z danymi Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej do końca lipca 2022 r. 380 tys. uchodźców podjęło pracę w naszym kraju. Nie da się jednak jednoznacznie stwierdzić, że utrudniają oni Polakom znalezienie pracy. Rynek jest nadal chłonny. Dostępnych jest 558 tys. ogłoszeń. Trwa rekrutacja na różne stanowiska. Na stanowiska oferujące pracę zdalną prowadzona jest rekrutacja IT. Gdyby nie Ukraińcy byłoby ponad 900 tys. ofert. Oznacza to, że brak rąk do pracy blokowałby rozwój polskich firm.
Najwięcej ofert ubyło dla wykonawców prostych prac, niewymagających znajomości języka polskiego czy też wysokich kwalifikacji. Poszukiwano m.in kierowców, kasjerów, magazynierów, pracowników produkcji. Jeśli chodzi o zawody specjalistyczne, w lipcu 2022 r. najwięcej było ogłoszeń dla programistów, kucharzy, fryzjerów i grafików.
Podsumowując, ostatnie miesiące to spadek ofert w większości zawodów. Największe spadki zanotowano w następujących zawodach: kelner, barman, pracownik budowlany, kucharz, kosmetolog i fryzjer. Rośnie zapotrzebowanie na glazurników i pracowników produkcji.
