Wszyscy Używają AI, Ale Niewielu Ustala Zasady
Adam Łyko, CEO
Kilka tygodni temu brałem udział w sesji online z czołowymi liderami ds. Talent Acquisition z Europy Środkowej. Temat? “Oszustwa” kandydatów przy użyciu AI. Mowa o CV generowanych przez AI, hiper-przygotowanych odpowiedziach na pytania rekrutacyjne, czy zadaniach kodowania rozwiązanych z pomocą ChatGPT. Frustracja była wyczuwalna, ale po wysłuchaniu wszystkich, zadałem proste pytanie:
“Czy macie jasną politykę, co kandydatom wolno, a czego nie wolno robić przy użyciu AI?”
Cisza.
Oto rzeczywistość: nie można nazwać czegoś oszustwem, jeśli nie zdefiniowano zasad.
Kilka danych do przemyślenia:
- Około 63% osób poszukujących pracy używa AI na pewnym etapie rekrutacji (CNBC).
- 43% organizacji zgłosiło użycie AI do zadań HR w 2025 roku, w porównaniu do 26% w 2024 (SHRM).
Kandydaci adaptują AI szybciej, niż firmy ustalają reguły. Podejście „nie pytaj, nie mów” już nie wystarczy.
Rodzi to wyzwania:
- Dla kandydatów: Zgadywanie, co jest akceptowalne. Czy poprawianie CV za pomocą AI jest w porządku? Ćwiczenie pytań w symulowanej rozmowie AI? A może coaching w czasie rzeczywistym podczas wywiadu na żywo?
- Dla zespołów rekrutacyjnych: Podejrzewacie użycie AI, ale bez zasad nie możecie wiarygodnie ocenić autentyczności.
- Dla organizacji: Pojawiają się ryzyka prawne, kwestie sprawiedliwości i niespójne oceny.
Rozwiązaniem nie jest zakazanie AI – jest nim zdefiniowanie przejrzystych zasad i włączenie ich do strategii rekrutacyjnej.
Jak Wiodące Firmy Podchodzą do AI w Rekrutacji
Iulia Ranga, Project Manager
Niektóre firmy już teraz wyznaczają kierunek dzięki inteligentnym politykom AI:
Thoughtworks – Zachęcanie do Odpowiedzialnego Użycia AI
Kandydaci są zachęcani do używania AI do:
- Badania i ćwiczenia przed rozmowami kwalifikacyjnymi.
- Organizacji CV i umiejętności.
- Wsparcia w zakresie dostępności (accessibility needs).
Zabronione:
- Praca wygenerowana przez AI i przedstawiona jako własna.
- Użycie AI w czasie rzeczywistym podczas rozmów.
- Fałszowanie doświadczenia.
Thoughtworks używa również AI wewnętrznie do zadań administracyjnych i poprawy opisów stanowisk, ale wszystkie decyzje rekrutacyjne podejmuje człowiek. Buduje to zaufanie i sprawiedliwość w rekrutacji.
Accenture – Jasne Zasady “Co Wolno, a Czego Nie”
Dozwolone: AI do przygotowania, researchu przed rozmową, poprawiania CV.
Zabronione: Fałszywe informacje, AI podczas rozmów na żywo, wykonywanie testów bez wyraźnej zgody, narzędzia do deepfake’ów lub klonowania głosu.
Wewnętrznie Accenture wykorzystuje AI do redagowania inkluzywnych opisów stanowisk i dopasowywania kandydatów do ról. Wszystkie ostateczne decyzje o zatrudnieniu podejmuje człowiek, co zapewnia przejrzystość i sprawiedliwość.
Rapid7 – Wytyczne Zależne od Roli
- Kandydaci: AI dozwolone do przygotowania do rozmowy, zakwaterowanie w zakresie dostępności w zależności od przypadku, asystenci kodowania dozwoleni, jeśli są w pełni wytłumaczalne.
- Zespół TA: AI wspiera decyzje, ale nie automatyzuje punktacji, kontaktu ani oceny.
SAP, Ericsson, GoDaddy – Dwukierunkowa Przejrzystość
- SAP: AI do parsowania i dopasowywania CV, wszystkie decyzje podejmuje człowiek.
- Ericsson: AI jako narzędzie do sprawdzania gramatyki lub pisowni.
- GoDaddy: Wytyczne dla kandydatów na każdym etapie, jasne oczekiwania.
Polska Perspektywa: Topowa Agencja Rekrutacyjna w Polsce Radzi
Polska szybko adaptuje AI w rekrutacji, zwłaszcza w IT, ale z wyraźnymi trendami i wyzwaniami.
- Około 25% polskich firm zezwala na AI do przygotowania do rozmowy.
- 24% do poprawy CV lub listu motywacyjnego.
- Tylko 20% akceptuje AI w testach technicznych.
- Blisko 19% całkowicie zakazuje AI.
Kandydaci, zwłaszcza w IT, są zaawansowani technologicznie i często używają AI do badania firm, ćwiczenia wyzwań kodowania lub dopracowania aplikacji. Choć AI może oszczędzać czas zespołów HR, pozwalając im skupić się na strategicznych zadaniach, nadal istnieją ryzyka: zgodność prawna, uczciwość, przejrzystość i zapobieganie „Luce AI”, gdzie rurociągi talentów juniorów kurczą się z powodu nadmiernej automatyzacji.
Firmy, które jasno zdefiniują zasady AI i skutecznie je komunikują, zyskują przewagę konkurencyjną w przyciąganiu najlepszych talentów IT, budowaniu zaufania i zapewnianiu uczciwej oceny.
Tworzenie Polityki AI w Rekrutacji i Działanie
Mateja Jokovic, Consultant
Dlaczego Polityki Mają Znaczenie
- Candidate Experience: Jasne zasady budują zaufanie i redukują niepokój.
- Sprawiedliwość: Spójne standardy w różnych zespołach rekrutacyjnych.
- Ochrona Prawna: Zgodność z unijnym aktem o AI (EU AI Act) i innymi regulacjami.
- Jakość Zatrudnienia: Skupienie się na ocenie autentycznych umiejętności.
Kroki do Stworzenia Polityki
- Zbierz Zespół: Liderzy HR, prawnicy/compliance, IT, hiring managerowie, przedstawiciele ds. DEI/dostępności.
- Zdefiniuj Zasady: Czy zachęcasz do AI, czy je tolerujesz? Jakie umiejętności są oceniane? Znajdź równowagę między autentycznością a efektywnością.
- Mapuj Dozwolone i Zabronione Użycie Według Etapu: Aplikacja, testy, rozmowy kwalifikacyjne. Uwzględnij również przejrzystość wewnętrznego użycia AI.
- Zdobądź Zgodę: Przeszkól menedżerów, dostarcz punkty do rozmów, zapewnij spójne egzekwowanie.
- Upublicznij: Strona kariery, potwierdzenia aplikacji, maile przed rozmowami.
- Regularnie Przeglądaj: AI szybko ewoluuje; politykę należy przeglądać kwartalnie lub co pół roku.
Konsekwencje Bezczynności
- Kandydaci używają AI bez Twojej wiedzy.
- Niespójne standardy oceny wśród rekruterów.
- Brak dokumentacji do obrony decyzji.
- Topowi kandydaci przechodzą do firm z jasnymi zasadami.
Podsumowanie
Firmy odnoszące sukcesy z AI w rekrutacji są przejrzyste, uczciwe i strategiczne. Definiują oczekiwania, równoważą AI ludzkim osądem i jasno komunikują się z kandydatami.
W Sowelo Consulting, topowej agencji rekrutacyjnej w Polsce, pomagamy firmom definiować polityki AI, edukować kandydatów i utrzymywać sprawiedliwość, jednocześnie wykorzystując AI dla efektywności i lepszych wyników rekrutacyjnych.
Umów się na rozmowę, jeśli czujesz, że potrzebujesz pomocy w Twoich procesach.
Adam Łyko, CEO, Sowelo Consulting
